W czasie wojny ludzie częstokroć z różnych motywów zmieniali nie tylko nazwiska, ale i daty urodzin. Tego rodzaju zmiany pomagały później wzbogacić własny życiorys. Juliusz Sokolnicki, „samozwańczy prezydent RP na uchodźstwie”, dzięki takiej zmianie daty urodzenia twierdził, że zrobił przed wojną maturę, a nawet zapisał się na studia i wziął udział w kampanii wrześniowej 1939 r. Nie musiał się martwić, że ktoś odkryje jego fałszerstwo, bo dostęp do akt stanu cywilnego parafii w Pińsku znajdujących się w białoruskim ZAGS[1] był niemożliwy dla poszukiwaczy. Od paru lat akta te przeszły do Narodowego Archiwum Historycznego w Mińsku i są powszechnie dostępne. Wynika z nich niezbicie fałszerstwo własnego urodzenia dokonane przez Juliusza Sokolnickiego i przesunięcie daty urodzin, aż o 5 lat wstecz[2].
Juliusz Sokolnicki, syn Antoniego Sokolnickiego i Ireny ze Skirmuntów, urodził się 16 XII 1925 r. w Pińsku i został ochrzczony w tamtejszym kościele farnym 24 VII 1926 r. Jego rodzicami chrzestnymi byli jego stryj Witold Sokolnicki (1906-1968) i ciotka Regina Skirmuntówna (NIAB[3], F. 1781, op. 55, spr. 16, k. 186b-187[4]).
Siłą rzeczy Juliusz Sokolnicki spreparował też datę ślubu swoich rodziców przesuwając ją na rok 1919. W istocie ślub miał miejsce w kościele parafialnym w Pińsku 22 XI 1922 r. Franciszek Antoni Emil Sokolnicki (16 IX 1900 – Leszno 20 II 1946), kawaler, lat 22, syn Witolda i Izabeli z Potockich, poślubił Irenę Skirmunt (Pińsk 13 VIII 1896 – Londyn 5 I 1981), córkę Zygmunta Szymona i Marii z Żółtowskich, pannę, lat 26. Świadkami ślubu byli Zygmunt i Bohdan Skirmuntowie[5] (NIAB, F. 1781, op.47, spr. 58, list 214a-215b, Piński kośc.par., 1919-1923[6]).
W dotychczasowych życiorysach Juliusz Sokolnicki podawał, że zawarł swój pierwszy ślub w Kraśniku 2 IV 1942 r. z Anną Nowak, urodzoną w Łodzi 24 VII 1914[7], córką Józefa i Ludwiki[8]. Otóż taki akt nie figuruje w księgach stanu cywilnego parafii w Kraśniku[9]. Domniemana żona zmarła według Juliusza Sokolnickiego wskutek zatrucia grzybami w dn. 20 VII 1943 r[10].
Tuż po wkroczeniu Armii Czerwonej 7 lutego 1945 r. Juliusz Sokolnicki zawarł ślub w parafii żyrardowskiej z Tatianą Danutą z Kotlińskich Sokołowską (Grondy k. Wiskitek 29 IV 1912 – Łódź po 1955), wyznania prawosławnego, wdową po Władysławie Sokołowskim, zmarłym 24 III 1944 r. w Bełzie, urzędniczką, lat 34[11], zamieszkałą w Grondach w gminie Wiskitki, córką Romana i Florentyny z Olszewskich, małżonków Kotlińskich. Podczas spisywania aktu ślubu pan młody podał swoje dane osobowe i określił swój wiek na „dwadzieścia cztery lata” [!] oraz podał, że jest kawalerem[12].
Kolejne śluby Sokolnickiego, zawarte już po wyjeździe z Polski, nie budzą już żadnych kontrowersji. Były to kolejno:
2° Londyn 8 X 1948[13] Florence Amelia Rosling (27 I 1926 – 11 X 2010), córka Henry’ego Fredericka i Mary Maitildy Pittman, rozwód 17 VI 1957.
3° Londyn 9 VIII 1957 Joyce Teresa George Norton (17 II 1914 – Londyn 4 III 1989), córka Henry Stanley’a i Rose Muskell Stonestreet, 1.v. George[14], rozwód 1970.
4° Londyn 17 XI 1971 Elizabeth Mary Mayall (15 VII 1922 – 2 III 1982), córka Cedric’a i Mary van Keppel, I v. Krokowski[15].
5° Londyn 29 VII 1983 Margaret O’Docherty (8 IX 1925 – 27 IX 1992), córka Franka i Mary McCab, 1 v. Thornburn.
6° Gibraltar 23 IX 1993 Avril Smith (21 IV 1939-), 1.v. Dalgleish, córka Frederick’a i Elsie Jane May.
dzieci z II małżeństwa:
- Christine, ur. Londyn 19 II 1949[16].
- Elisabeth Ann, ur. London 30 XI 1950.
- Francisca Mary, ur. London 23 III 1952.
- Anthony Zigmunt Henry, ur. Londyn 4 V 1954.
syn z III małżeństwa:
- Michael Andrew, ur. Londyn 16 X 1958.
Uwaga. Wszystkie informacje nie archiwalne pochodzą z poniższej bibliografii, w mniejszym stopniu zaś ze strony zwanej Sejm Wielki. Ta ostatnia, jako źródło podaje bazę Jerzego Czartoryskiego z Kanady (wtórne źródło, bo pierwotnym był właśnie Edward Borowski). Jedyną osoba, która udzieliła pewnych danych Markowi Minakowskiemu była Christine Gaigal, córka Juliusza Sokolnickiego, m.in. o swojej matce, własnym małżeństwie i siostrze Elizabeth i jej naturalnym (?) synu Jamesie Sokolnickim[17]. Wszystkie imiona angielskich żon i dzieci Sokolnickiego podałem w angielskojęzycznym brzmieniu, ponieważ uważam za niezasadne ich polszczenie.
Bibliografia drukowana
Borowski = Borowski Edward, Genealogie niektórych utytułowanych rodów polskich, Seria III, w: „Materiały do Biografii, Genealogii i Heraldyki Polskiej”, t. 5, Paryż – Buenos Aires 1971, s. 247-248.
Chazbijewicz = Chazbijewicz Selim, Juliusz Nowina Sokolnicki, samozwańczy prezydent RP na wychodźstwie, w: Juliusz Nowina Sokolnicki (1920-2009). Przyczynek do historii, [Warszawa ok. 2013].
Majka = Majka Robert, Nieznany Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Juliusz Nowina-Sokolnicki. T. 1, Poznań 2006.
Tablice = Tablice genealogiczne rodziny Nowina Sokolnickich. Dodatek do monografii rodu, ułożone według starszeństwa linii (oprac. Juliusz Nowina Sokolnicki), niedat. Egzemplarz własny z autografem autora ofiarowany mi w Colchester w listopadzie 1997 r.
Wójtowicz = Norbert Wójtowicz, Kryptonim „Mikron”. Bezpieka wobec Juliusza Sokolnickiego, Poznań 2015.
Przypisy:
[1] Odpowiednik polskiego urzędu stanu cywilnego – Запись Актов Гражданского Состояния (ЗАГС).
[2] Sprawę zafałszowania daty urodzenia przez Juliusza Sokolnickiego podałem na podstawie zapisów w kronice rodzinnej jego stryja Józefa i relacji Stanisława de Viriona po raz pierwszy już w 2002 w uwagach do jego biografii opublikowanych w „Marsie” (t. 12: 2002, s. 101-106), zaktualizowaną współcześnie.. Przytoczył je w charakterze hipotezy Norbert Wojtowicz w tekście „Juliusz Sokolnicki – ofiara damnatio memoriae” , usiłującym pogodzić rzetelność historyka z sympatią do opisywanej osoby (przedrukowany w zbiorze Juliusz Nowina Sokolnicki (1920-2009). Przyczynek do historii, patrz bibliografia).
[3] Narodowe Archiwum Historyczne Białorusi w Mińsku = Национальный Исторический Архив Беларуси).
[4] Ibidem, Odpisy (extrakta) metryk urodzenia parafialnego katolickiego kościoła w Pińsku za rok 1925.
[5] Ojciec i brat panny młodej, właściciel Albrechtowa i jego prawny następca.
[6] Ibidem, Odpisy (extrakta) metryk ślubów parafialnego katolickiego kościoła w Pińsku za rok 1919-1923.
[7] Prawdopodobnie chodzi o Annę Nowak, urodzoną w Łodzi 25 VII 1914 r. (Parafia św. Anny w Łodzi, księga urodzenia nr 706/1914, k. 177), córkę Józefa i Teofili z Suskich małżonków Nowaków.
[8] Informację o ślubie z Anną Nowak podał Sokolnicki przed 1971 Edwardowi Borowskiemu i umiejscowił ją w Tablicach, s. 61. Dokładniejsze dane o niej występują w panegirycznych publikacjach Roberta Majki, s. 23 oraz Selima Chazbijewicza, s. 26.
[9] Informacja własna z USC w Kraśniku, zob. też przypis następny. Z opublikowanych przez Norberta Wójtowicza materiałów z IPN (zeznanie Jadwigi Tańskiej) wynika, że małżeństwa między nimi nie było, a urodzona z tego związku córka była nieślubną, którą wychowywała później rodzina Tańskich (Wójtowicz, s. 29).
[10] W spisie osób zmarłych parafii w Janowie Lubelskim figuruje Anna Nowak zmarła tegoż roku [na tyfus wg Jadwigi Tańskiej] w szpitalu janowskim, panna lat 29, urodzona w Łodzi, zamieszkała w Stróży, gmina Brzozówka, jako córka Józefa i Ludwiki (parafia rzymsko-katolicka w Janowie Lubelskim, księga zgonów nr 290/1943).
[11] Tak w akcie ślubu. Borowskiemu Juliusz Sokolnicki podał, iż Tatiana urodziła się w 1914 r., a nie 1912.
[12]Akta stanu cywilnego parafii Wniebowstąpienia Pańskiego w Żyrardowie za rok 1945, księga ślubów, nr 11, k. 106 (kopia w Archiwum Autora). Ślub ten podał Juliusz Sokolnicki również Edwardowi Borowskiemu, uśmiercając małżonkę w 1948 r. Natomiast małżeństwo to zostało w ogóle pominięte przez Sokolnickiego w Tablicach. Natomiast przy udzielaniu informacji biograficznych wiele lat później podał go z fałszywą datą, przesuniętą wstecz o rok (kiedy jeszcze żył sędzia [?] Władysław Sokołowski, zamordowany wg Sokolnickiego przez UPA w okolicach Bełza) – Robert Majka, op.cit., s. 24 oraz Selim Chazbijewicz, op.cit., s. 27.
[13] U R. Majki znalazła się przy tym fałszywa informacja o śmierci Tatiany Danuty Kotlińskiej 3 IX 1948 r. w Polsce (s. 24) i o możliwości zawarcia wtedy ślubu przez Sokolnickiego. W istocie popełnił bigamię. W istocie Tatiana Kotlińska została odnotowana w 1955 r. przez UB, jako zamieszkała w Łodzi przy ul. Obrońców Stalingradu, urzędniczka PKP (Wójtowicz, op.cit., s. 17, 126).
[14] Informacja o tym, że była wdową znajduje się tylko u R. Majki, s. 29.
[15] U R. Majki informacje o romansie obojga w 1946 r. i nieślubnej córce Klaudii, z 1946 r., kiedy rzekomo Juliusz Sokolnicki mieszkał w Tuluzie (legenda o przydzieleniu do misji wojskowej), a ona była zamężna Bedenes, s. 32.
[16] Znana ze skandalu obyczajowego związanego z publikacją 11 roznegliżowanych fotek w londyńskim „Mayfair”, nr 11 z XI 1973 r. z informacją, że jest córką „prezydenta RP i hrabiego” (Jacek Krzysztof Danel, Antylegalistyczna działalność na obczyźnie w latach 1955-1989 „Prezydenta Wolnej Polski” Juliusza Nowina-Sokolnickiego, w: „Mars” 12: 2002, s. 72-73).
[17] Skazany w procesie obyczajowym w 2006 r. (http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/england/dorset/5041156.stm; https://www.dorsetecho.co.uk/news/5414757.PERVERT_FILMED_TAN_SHOP_CLIENTS/